Nadarzyn w województwie mazowieckim to gmina, na terenie której zlokalizowano dwa cmentarze. Na obu znajdują się historyczne pomniki, stanowiące niewzruszone memento ludzi niegdyś zamieszkujących te tereny.
Oba cmentarze powstały kilkaset lat temu. Starszy, żydowski, założono przed 1780 rokiem, lecz dokładna data nie jest znana. Historia nekropolii parafialnej rozpoczyna się w roku 1853.
Cmentarz parafialny
Obecny teren cmentarza utworzono z gruntów kościelnych i jego powierzchnia liczy sobie blisko 2 ha. Na początku istnienia pochówki przeprowadzano w lewej części nekropolii i tam też znaleźć można mogiły zamożnych i znamienitych obywateli.
Najstarszy zachowany postument pochodzi z 1865 roku, zaś pusty plac po prawej stronie cmentarza, który okalają dorodne dęby, to kwatera niemieckich żołnierzy z lat 1915 – 1916. W innej części znajdują się groby żołnierzy z 1939 roku, ofiar mordu dokonanego na terenie przykościelnym oraz cywilów i więźniów z obozu Dulag 121.
Za cmentarzem parafialnym oglądać można kwaterę świadków Jehowy.
Cmentarz żydowski
Położony jest w dzielnicy Kajetany, w lesie. Lokalizacja nie uchroniła go jednak przed zniszczeniami dokonanym przez nazistów. W latach powojennych cmentarz również dewastowano do tego stopnia, że nagrobki wykorzystywano w budownictwie. Wreszcie teren nekropolii zalesiono, zaś nieliczne ślady mogił przysypano ziemią.
Pomimo tego granice cmentarza wciąż są widoczne za sprawą rowu, który okalał nekropolię. Dziś na jej terenie odnaleźć można zaledwie kilka wyłamanych macew pokrytych hebrajskimi napisami oraz nieliczne, mocno uszkodzone polichromie.
W przeciwieństwie do cmentarza parafialnego, na którym nadal świadczone są usługi pogrzebowe, nekropolia żydowska jest zamknięta. W 2009 rozpoczęto jej porządkowanie. Planowanie jest wyznaczenie drogi do zapomnianego cmentarza oraz wybudowanie pomnika na jego terenie.
Dwie nekropolie, jedno przesłanie
Tak oto kończy się podróż po cmentarzach w Nadarzynie. Choć tak skrajnie różne, bo przecież dzieli je także wyznanie, w obliczu śmierci pozostają jednakowo równe, jak wszyscy ci ludzie, którzy je zbudowali i zostali na nich pochowani. Jednakowoż równi wobec śmierci pozostają też ci, którzy miejsca takie niszczyli i ograbiali.
Organizacją pogrzebów na terenie Nadarzyna zajmuje się Zakład Pogrzebowy CERBER.
Adresy cmentarzy w Nadarzynie
Turystyczna
05-830 Nadarzyn